Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar yaşam alanlarını ve tarım alanlarını olumsuz etkilemeye devam ederken, suyun hayati önemi bir kez daha ortaya çıkıyor. Son olarak Diyarbakır’da su kullanımına getirilen yasaklar ve kısıtlamalar su krizinin boyutlarını ortaya çıkardı. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin 6 ilinde elektrik perakende dağıtım hizmeti veren DEPSAŞ Enerji Genel Müdürü Murat Karagüzel, özellikle tarım alanlarındaki su ve elektrik kullanımına değinerek, “Şirketimizin tatlı su kapasitesinin ortalama yüzde 70’i. Ülkede tarımsal faaliyetlerde kullanılmaktadır. Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaygın olan yırtıcı sulama tekniği içme suyu kaynaklarının bilinçsizce kullanılmasına neden olmaktadır. Şebeke suyu doğrudan vahşi sulamada kullanılmakta, ayrıca 800 metre derinliğe kadar sondaj kuyuları açılmakta ve elektrikle su çekilmektedir. Sulama sırasında orantısız su dağılımının olduğu bu işlem hem su israfına hem de yüksek elektrik tüketimine neden olurken aynı zamanda çiftçiye büyük maliyetler getirmektedir.
Değişen mevsim koşullarıyla birlikte ortaya çıkan kuraklık tehlikesi, yaz sezonunda hem sosyal hayatta hem de farklı iş kollarında etkilerini daha derinden hissettiriyor. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin Ağustos ayı boyunca su kullanımına getirdiği kısıtlamalar, su krizinin boyutlarını gözler önüne serdi. Alınan kararlara göre hortumla sulama faaliyetleri yasaklanırken, araba ve halı yıkama faaliyetleri sınırlandırıldı. Öte yandan verimli tarım topraklarıyla bilinen Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki birçok arazide içme suyunun bilinçsizce yırtıcı sulama (devamlı sulama) amacıyla kullanılması da bahsin bir başka değerli yönüne işaret ediyor. Hem şebeke suyunun hem de sondaj kuyularından elde edilen yer altı kaynak sularının kullanıldığı vahşi sulama, su israfına ve elektrik maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır.
Ülkemizde elektrik enerjisinin en çok tüketildiği coğrafyalardan biri olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin 6 ilinde elektrik perakende satış hizmeti vermek. DEPSAŞ Enerji Genel Müdürü Murat Karagüzel Kuraklık tehlikesine karşı tüm çiftçilerin verimli sulama yöntemleri kullanması gerektiğinin altını çizdi. Sadece Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Şırnak, Batman ve Siirt illerinde 123 bin kayıtlı çiftçinin üretim yaptığını vurgulayan Karagüzel, “Bu 6 ilde 16 milyon dekar ekili tarım arazisi var ve Türkiye’de 123 bin çiftçinin 65 bini var. bölge sadece tarımsal sulama ile üretim yapmaktadır. Vahşi sulama, 800 metre derinliğe kadar açılan sondaj kuyularından elektrikle su çekildikten sonra orantısız su dağılımına neden olarak ürün verimliliğinin düşmesine, su ve elektrik maliyetlerinin artmasına neden oluyor.” söz konusu.
Sürdürülebilir tarımsal kalkınma için tasarruf şarttır.
Tarımsal alanlarda sürdürülebilir kalkınmanın her zamankinden daha önemli olduğunun altını çizen Karagüzel, “Bu gelişmenin temelinde kaynakların doğru kullanılması ve tasarruf tedbirleriyle optimum verim alınması yatıyor. Ülkemiz tatlı su kapasitesinin ortalama yüzde 70’i tarımsal faaliyetlerde kullanılmaktadır. Tarım arazilerinde içme suyu kullanımı özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüksek seviyelere ulaşmıştır. Ayrıca bölgemizde sulama birliklerine bağlı alanlarda ekilen tarım alanlarının yaklaşık yüzde 65’i elektrik enerjisi kullanılarak sulanmaktadır. Bu noktada kuyudan elektrikle su çekilerek yapılan hem elektrik tüketimini artıran hem de su kaynaklarını gereğinden fazla israf eden vahşi sulama yönteminin terk edilmesi gerektiğine dikkat çekmek isteriz.” terimleri kullandı.
Verimli sulama prosedürleriyle en az yüzde 20 tasarruf mümkün
Tarımda yağmurlama, damlama ve gece sulama gibi yöntemlerin yaygınlaşmasıyla yılda yaklaşık yüzde 20 elektrik ve su tasarrufu, üretimde ise yüzde 20’ye varan verim alınabileceğini belirten Karagüzel, “Örneğin bir çiftçi sulansa. Doğru sulama ile bitkilerden 100 dekar pamuk, yılda 50 bin kwh (50 bin kwh) elde edilebilir. 120 bin TL) tasarruf edebilir. Damla sulama, gece sulama ve hatta rüzgar enerjisi ile çalışan su pompası gibi yöntemlerle çiftçilerimizin tarım arazilerinde maksimum verim alacaklarına ve bu sayede yüksek enerji tasarrufu sağlayacaklarına inanıyoruz” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
